Showing posts with label rouw. Show all posts
Showing posts with label rouw. Show all posts

Monday, 10 December 2018

Rouwen om je hond

Het wordt volgens mij behoorlijk onderschat; rouwen om een huisdier en dan met name een hond (of een kat). In mijn geval dus een hond en niet zomaar een hond maar een hond die ik bijna 17 jaar als mijn beste maatje beschouwd heb. Je vraagt je continue af of je het wel goed gedaan heb, de laatste maanden van haar leven. Had ik haar wel die artrose medicatie moeten geven waardoor ze zo hard achteruit gegaan is? Had ik niet beter gewoon kunnen afwachten en zien waar het heen ging? Hadden we niet beter een andere dierenarts kunnen nemen toen deze zei dat we haar maar in moesten laten slapen toen de eerste symptomen kwamen die ik nu wijdt aan de medicatie die niet goed viel en ik verontwaardigd zei dat ik gewoon andere medicijnen wilde?
Mijn moeder zegt altijd: als hadden komt is hebben te laat en ja dat is ook zo. Jezelf nu achteraf dingen verwijten is niet goed voor je verwerkingsproces ook. Het heeft ook zo weinig zin, want ze is er niet meer, je krijgt haar er niet mee terug. Plus, ze zat al op geleende tijd. Ze had ooit de diagnose gekregen dat ze maar 11 jaar zou worden en ze is bijna 17 jaar geworden! Dus ik moet niet zo zeuren, toch? Nou zo werkt dat niet en zeker niet als je haar zo vreselijk mist.
En op de meest gekke momenten ook.
Als je staat te koken bijvoorbeel, ze stond altijd te schooien om een stukje komkommer, tomaat of wortel of walnoten of wat ook en ik dan met mijn hand naar beneden ging en haar dat gaf. Soms doe je dat automatisch; 'Hier Jessie, voor jou' om dan meteen te denken, doe niet zo raar... praten tegen een hond die er niet meer is. Misschien is dat een soort van verwerking voor mij, al moet ik dat niet doen als mijn Jongste in de buurt is, die heeft zo zijn eigen verwerkingsproces en als hij dat hoort van mij wordt hij boos.
Hij was nog maar 3 jaar oud toen zij in ons leven kwam en hij weet dus niet beter of ze was er, en nu ze er niet meer is heeft hij het moeilijker dan ooit. Dat is voor mij ook heel moeilijk.

Bij Jessie kon je uithuilen, je begroef je gezicht in dat lange grijze haar en voelde je getroost. Ze voelde je stemmingen aan of zelfs mijn epilepsie aanvallen hoe klein ook. Voordat ik de beslissing maakte om te gaan scheiden heb ik het zolang moeilijk gehad met de knoop doorhakken, wat moet ik, wat doe ik mijn gezin aan, wat moet ik doen? En elke keer was zij er, duwde ze haar kop tegen mijn hand en was ze er voor me, kon ik uithuilen bij haar, steunde ze me daar waar ik nergens steun had omdat ik dacht dat ik dit met niemand kon delen. Met haar wel, met haar kon ik alles delen, zij gaf mij de kracht om door te gaan.
Net zoals ze Jongste weer blij kon maken na een boze bui.



En nu, nu moeten we het zonder haar doen en dat valt zelfs na 4 maanden nog steeds niet mee.
Soms denk ik dat ik haar hoor zuchten, of dat ik iets hoor beneden als ik boven ben. Als ik thuis kom van mijn werk kijk ik nog steeds of ik haar zie opkijken maar de enige die me begroet is onze agapornis Henry en ook al is dat niet hetzelfde, het is iets.
Het gemis zal best een keer overgaan in een glimlach over mooie herinneringen maar dat gaat nog wel even duren ben ik bang. Ze was zo'n deel van ons gezin en het is gewoon een hele lege plek.
Overigens blijft dat een lege plek want hoeveel ik ook van honden hou, ik wil dit niet meer. Dat verdriet elke keer als ze je moeten verlaten. Buiten dat, er is nooit meer zo'n tophond als Jessie.
Mensen die geen honden hebben of huisdieren snappen het niet. Maar het is een deel van je gezin wat je mist en niet 'maar' een hond.

© KH

Monday, 17 April 2017

Verwerking



Vandaag las ik op Twitter dat de Engelse Prince Harry na 20 jaar ongeveer hulp gezocht heeft voor het verwerken van de dood van zijn moeder. Hij merkte dat het niet goed met hem ging in het algemeen, niet doordat hij bv in Afghanistan is geweest of een prins is met waar nu eenmaal bepaalde druk op ligt, maar gewoon omdat hij de dood van zijn moeder niet verwerkt had. Hij was 12 toen ze overleed, en we weten allemaal hoe een mediacircus dat werd. Hij heeft zich afgesloten voor zijn emoties en begon uit de band te springen. Tot het begon te klikken bij hem, door zijn werk onder andere.

Prince Harry Podcast interview

Toen ik ging samenwonen met manlief merkte ik al snel aan hem dat hij de dood van zijn vader nog niet verwerkt had. Hij was ook nog jong toen zijn vader overleed en zijn moeder vond het allemaal niet nodig hem te helpen het te verwerken kennelijk.
Destijds vond ik het maar gek; zijn vader was al zolang dood, de mijne nog maar kort en ik was er toch ook overheen!
Maar was ik dat?

Hoe ouder ik word of eigenlijk hoe meer tijd eroverheen gaat (dit jaar 14 jaar geleden) lijkt het moeilijker te worden. Er zijn uiteraard tijden waarin het prima gaat maar soms dan kan ik ineens in huilen uitbarsten en mis ik mijn vader ineens zo erg!
Ik ben iemand die haar emoties opkropt, net als mijn vader. Er gaat inwendig een denkbeeldig deurtje open, daar stop ik de emoties achter en hup het deurtje gaat weer dicht.
Heel soms, sta ik toe dat het deurtje een klein kiertje open gaat om er een paar emoties uit te laten.
Niet te lang en altijd als ik alleen ben. Niet teveel, want anders gaan de sluizen open om niet meer te stoppen.

Prins Harry zegt dat iedereen een 'shrink' zou moeten hebben waar ze op vrijdag hun 'shit' bij kwijt zouden kunnen van die week om zo opgelucht het weekend in te kunnen gaan. Een psycholoog is er immers voor opgeleid om de problemen van anderen daar te laten waar ze horen.
Op zich geen gek idee alleen ik zou niet naar een shrink gaan. Ten eerste heb ik voor zoon en man er een aantal bezocht die mij eens even gingen vertellen wat ik MOEST doen... Dus niet hè. En die keren wist ik het elke keer beter dan de psycholoog, en ik heb er niet eens voor geleerd!
Ten tweede; dan moet dat deurtje open, wat als het deurtje leidt naar een hele beerput die dan ineens opgetrokken wordt?

Misschien blijft het altijd wel zeer doen; de dood van een ouder. Misschien blijft een scheiding altijd wel zeuren, het had ik maar, was ik maar, deed ik maar. Misschien ook, moet ik het gewoon leren los te laten en erop vertrouwen dat alles gebeurt voor een reden.
Misschien moet ik leren accepteren dat veranderingen horen bij het leven, en ik moet leren en werken aan mezelf.
En soms toch dat deurtje even open zetten. Emoties tonen hoort er nu eenmaal bij. Opkroppen is niet goed voor een mens. Lijk ik toch meer op mijn vader dan ik ook gedacht had....

© KH

Wednesday, 24 October 2012

Leegte

Er ligt een schaduw in het bed
Een schaduw van wat ze ooit was
Klein en kwetsbaar
Aan het eind van haar Latijn

Er staat een schaduw naast het bed
De schaduw steekt zijn hand uit
Fluistert zachtjes
'Tijd om te gaan, mijn schat'.

De schaduwen van de kamer verdwijnen
Als het licht op stijgt
Twee schaduwen, samen één
Een glimlach op haar gezicht achterlatend

Bij ons een leegte

© KH


Dit gedicht schreef ik vanmorgen vroeg, nog voor ik wist dat mijn oma gisteravond laat op 90 jarige leeftijd, was overleden. Ik zal haar missen! Dag oma.

Thursday, 8 March 2012

Wat zal ik je missen!

Het eerste wat ik denk als ik je zo zie liggen is: Wat een rust straalt er van je af. Komt er van je uit! Het hoefde echt niet meer van je he? En nu zeg ik heel erg 'oneerbiedig' je tegen je in plaats van u, maar in mijn hoofd praatte ik zo tegen je. Als ik weer eens mopperde op je omdat je zo eigenwijs was. En dan zei je: 'Nou, eigenwijs is toch ook wijs'. En dan lachte je weer naar me.

Het gekke is: Ik wist het. Op een of ander manier toen ik vandaag naar je toe fietste wist ik het. Ik voelde het. Ik zei tegen mezelf: 'Denk erom: trek het je nou eens niet zo aan. Feitelijk is het je werk en is hij je cliënt.' Maar jij weet ook dat het meer dan dat was. Jij was de opa die ik nooit gehad heb, niet echt tenminste. Jij was mijn 'maatje'. Vreselijk vond je het toen ik 3 jaar geleden moest komen zeggen dat ik niet meer bij je kon komen werken. Omdat de staatssecretaris in al haar 'wijsheid' besloten had dat wij alfa hulpen moesten worden. En dat ik daardoor minder uren moest gaan werken en minder cliënten. Jij was er 1 van waar ik niet meer kon gaan werken. Wat heb ik het er moeilijk mee gehad, maar het ging niet anders. Maar wat waren we allebei blij toen ik vorig jaar weer bij je kwam werken. Wat hebben we samen veel bij gepraat. Jij meer dan ik, natuurlijk.

Want praten, dát kon je! Over vroeger, over de oorlog, Over hoe het leven er vroeger uit zag. Over je leven samen met je vrouw en je dochters. Over hoe je in Brabant terecht gekomen bent vanuit het 'verre' Drenthe. Wat voor dondersteen je als jonge jongen was. En wat gaf het nou dat je soms dingen vaker dan eens vertelde. Ik luisterde graag naar je.

Door alle zorg van je dementerende vrouw heb je jezelf (laten we wel wezen) een 'beetje' verwaarloosd. Je vrouw ging voor. En wat zorgde je goed voor haar! Ik had zo'n enorme bewondering voor je hoe je haar verzorgde! De liefde die uit je ogen sprak voor haar, ook toen ze al in het verzorgingstehuis zat, ja zelfs na haar dood vorig jaar augustus. Je vrouw was je alles.

Zelf ging je langzaam maar zeker achteruit, eigenlijk steeds harder. Toen je een aantal weken geleden in het ziekenhuis terecht kwam bleek dat je hartspier niet meer functioneerde. Je had al hartfalen, een hartinfarct gehad en je moest niet nog meer krijgen of het zou je fataal worden. Gelukkig mocht je na een paar weken naar huis.
Vandaag fietste ik naar je toe. Ik had vanmorgen een gezellig potje met blauwe druifjes voor je gekocht. Om je wat op te vrolijken voor de naderende Lente.
We kletsten wat, ik heb je huis op orde gemaakt, gedaan wat ik elke donderdagmiddag doe. Toen we wat zaten te drinken zei je: 'Ik weet het niet hoor, maar het voelt niet goed. Niet zo als toen met die andere longontstekingen die ik gehad heb. Ik weet niet of dit nog wel goed komt.' Je dochter belde en je zei dat je handen zo verkrampt waren. Ik stond buiten de ramen te zemen, keek naar buiten naar het mooie uitzicht, de molen, de watertoren en het bijna-Lente zonnetje erop en dacht: Daar heb ik nog eens een foto van gemaakt. Fijn dat ik in ieder geval die nog heb. Om meteen te denken: Waarom denk ik dat nou? Ik keek naar binnen en zag je met je ogen gesloten in de zon liggen slapen. Ik kwam naar binnen en ik je vroeg me de planten water te geven want die stonden er zo zielig bij. Je keek nog naar wat voor weer het zou worden en zei dat de temperatuur best lekker was voor de tijd van het jaar.

Ik had de stofzuiger klaar gezet en jij deed je hoorapparaten vast uit voor de herrie. Maar ik liep eerst naar de gang om de planten daar water te geven. Ik zag je aankomen schuifelen met de rollator en je zei: 'Eerst even naar de wc.' Ik zei wat over een bloem in de planten en jij zei: 'Die groeien altijd weer naar beneden heel gek.' Je ging de badkamer in en deed de deur achter je op slot. Toen ik alles gezogen had was je nog niet terug. Ik hoorde je ineens heel zwaar ademen op het toilet. Hijgen bijna. Ik hoopte maar dat je het pufje mee genomen had. Ik borg de stofzuiger op en keek op de klok. Je was al bijna een kwartier op de badkamer. Nu deed je er langer over dan anders sinds je ziek geweest was, maar zo lang? Ik legde mijn oor tegen de deur, maar hoorde niks. Ik klopte aan en riep je naam. Nog een keer en nu harder. Ik pakte een stoel om te kijken of ik door het bovenlichtje kon kijken. Maar dat ging niet. Ik bonsde op de deur en gilde je naam. Toen zag ik dat je je hoorapparaten helemaal uit je oren gedaan had en niet alleen maar afgezet had.
Inmiddels zat je bijna een half uur op de wc. Ik kreeg een gevoel dat het niet goed zat. Ik drukte op de alarmknop. De verzorging kwam eraan en opende de badkamer.
Daar zat je. Lieve meneer van me toch. Je was dood. Je bent dood.

Ik heb het op een of andere manier de hele middag aangevoeld. Ik kan niet zeggen hoe of wat. Maar door alles wat jij gezegd hebt, of door een gevoel. Ik ben verdrietig en blij tegelijk. Verdrietig omdat ik je zo zal missen en blij omdat ik bij je was toen je ging. Omdat je wilde dat ik bij je was. Je dochters zeiden allebei dat ze blij waren dat ik erbij was, zijn vriendin. En daar was ik zo blij om, dat ze dat zeiden. Ik deed heel 'stoer' maar vanbinnen huilde ik dikke tranen. Voor ik wegging ben ik bij je gaan kijken en je lag er zo mooi bij. Je hebt rust, je bent bij je vrouw die je zo vreselijk miste. De spanningen die altijd in je lijf waren zijn er niet meer. Maar wat zal ik je verhalen missen, je gezelligheid. En ja, misschien was je 'maar' een cliënt, maar voor mij niet, voor mij was je 'mijn' meneer Benthem. En ik mis je vreselijk.
Maar dank je wel dat je wilde dat ik bij je was. Wil je wel geloven dat je mijn eerste 'cliënt' bent in vijf jaar tijd die overlijdt?

Alles gebeurd voor een reden. Jij wilde dat het snel ging. Dat is gebeurd. Ik wilde niet dat je alleen was. Ook dat is niet gebeurd. Zo hebben we toch allebei ons zin.
Dag lieve meneer Benthem.

© KH